Dziś prezentujemy Wam wypowiedź współpracującej z nami pani doktor Justyny Grzebyk o jednej z chorób cywilizacyjnych – CUKRZYCY. Przeczytajcie…

Z tego artykułu dowiesz się
Jak rozpoznać objawy cukrzycowe?
Jakie badania wykonuje się przy podejrzeniu cukrzycy?
Cukrzyca ciążowa – czy po urodzeniu dziecka kobieta jest skazana na insulinę?

Cukrzyca w obecnych czasach jest rosnącym i coraz bardziej odczuwalnym problemem w polskim społeczeństwie. Szacuje się, że prawie 8% osób może być dotkniętych tym schorzeniem. Ze względu na to, że jej objawy często są niespecyficzne i trudne do celnego wychwycenia, wiele z tych osób może nawet nie zdawać sobie sprawy z choroby, przynajmniej w początkowej jej fazie.

Nieleczona cukrzyca prowadzi do poważnych powikłań, warto zwrócić uwagę na pewne objawy, które powinny wzbudzić nasz niepokój i skłonić do rozpoczęcia lub pogłębienia diagnostyki, i wdrożenia odpowiedniego leczenia.

Objawy cukrzycy

Często pierwszym z symptomów, które można u siebie zauważyć – jest narastające osłabienie i odwodnienie. Czasem wzmożona senność może mieć związek z tzw. „przesileniem wiosennym” lub przepracowaniem, jednak odczuwalne przemęczenie bez wyraźnie uchwytnej przyczyny zawsze powinno wzbudzić pierwsze podejrzenia. Podobnie jest ze zwiększonym, nietypowym pragnieniem, z którym wiąże się przyjmowanie dużej ilości płynów, a co za tym idzie, częstsze korzystanie z toalety. Kolejną konsekwencją narastającego odwodnienia i zmian metabolicznych (organizm pozbawiony insuliny lub „uodparniający się” na nią – w zależności od typu cukrzycy) jest utrata masy ciała, która niekiedy mogłaby wydawać się pożądana, ale znów – jeśli nie wynika ona z naszej zmiany trybu życia, celowego wprowadzenia diety i jest niejako zjawiskiem stwierdzonym „przypadkowo” – również może wskazywać na rozpoczynający się proces chorobowy. Niepokój powinny wzbudzić także przewlekające się, niepoddające się leczeniu zmiany skórne (przede wszystkim ropne) oraz przedłużające gojenie się ran i skłonność do infekcji dróg moczowych. Z cukrzycą mogą się również wiązać zaburzenia w obrębie narządów zmysłów – pogorszenie widzenia, lub zaburzenia czucia (np. mrowienia kończyn, uczucie zimna).

Powyższe objawy mają najczęściej charakter przewlekły – zatem niejednokrotnie potrzeba czasu, żeby je wychwycić. Zdarza się jednak, że początek cukrzycy (przede wszystkim w typie pierwszym, typowym raczej dla osób w młodszym wieku) – jest gwałtowny, i przebiega podobnie do zatrucia żołądkowo-jelitowego, z silnymi bólami brzucha, wymiotami i trudnością w przyjmowaniu płynów; czasem zlekceważenie pierwszych objawów i narastanie zaburzeń metabolicznych może prowadzić do zaburzeń świadomości i tak zwanej „śpiączki ketonowej”.

Jakie badania powinno się wykonać przy podejrzeniu cukrzycy?

Jak nietrudno zauważyć, pierwsze objawy cukrzycy nie są specyficzne i nie pozwalają od razu na identyfikację choroby – żeby zweryfikować rozpoznanie, niezbędne jest wykonanie przynajmniej podstawowych badań. Najczęściej jest to pomiar stężenia glukozy we krwi – dokonywany glukometrem lub przy pobraniu krwi do badań laboratoryjnych, pomocna może być również analiza moczu. W przypadkach podejrzanych o cukrzycę lub tak zwany „stan przedcukrzycowy” – lub przy niejednoznacznych wynikach wyżej wymienionych badań – wykonuje się test obciążenia glukozą z oznaczeniami jej stężenia we krwi na czczo i po wypiciu określonej ilości cukru rozpuszczonego w wodzie. Pozwala to na rozpoznanie rozpoczynającej się choroby i wdrożenie odpowiedniego leczenia.

Cukrzyca ciążowa

Test obciążenia glukozą jest też standardowym badaniem wykonywanym u kobiet w ciąży (około szóstego miesiąca) – jako że początkowe objawy cukrzycy ciążowej, jak każdej innej cukrzycy, są niespecyficzne, a w tym wymagającym niezwykłej uwagi i czujności stanie dla dobra matki i dziecka niezbędne jest niezwłoczne wdrożenie leczenia. Często udaje się osiągnąć dobre efekty odpowiednią dietą, niejednokrotnie jednak lekarz zaleca włączenie insuliny (zdecydowana większość doustnych leków przeciwcukrzycowych jest w ciąży przeciwwskazana). Nie oznacza to jednak „wyroku” na całe życie – po porodzie podejmuje się diagnostykę typu cukrzycy i w zależności od wyników i poziomów glukozy we krwi, powraca się do diety lub włącza leki doustne po zakończeniu karmienia piersią, jeśli istnieje taka potrzeba. Insulinoterapię kontynuuje się w przypadku karmienia piersią i utrzymywania się wysokich glikemii, niewystarczająco kontrolowanych samą dietą. Może okazać się też, że leczenie przestanie być konieczne. Należy jednak zachować czujność, bo cukrzyca rozpoznana w czasie ciąży może być „zwiastunem” cukrzycy typu pierwszego lub drugiego, która rozwinie się w przyszłości i będzie wymagać leczenia. Dlatego warto pamiętać w takim wypadku o corocznych badaniach kontrolnych.

Autorką wypowiedzi jest lek. Justyna Grzebyk,
współpracująca z ośrodkiem Villa Carpatia.